یکی از گونه های در حال انقراض موجودات روی زمین مسلمان ایرانی است. دست کم با درک و شناختی که من از اسلام و مسلمانی دارم کمتر کسی را مسلمان می شناسم. حجاب داشتن که نشانه امل بودن شده است، نماز و روزه که مدتهاست تعطیل شده و دست کم جدی شمرده نمی شوند. حج جنبه تفریحی و توریستی پیدا کرده است، امر به معروف و نهی از منکر هم که فضولی در کار خلق الله است. خواندن قرآن و نماز شب و اطعام فقیر و خمس و زکات و دروغ نگفتن هم که نادرند و در حال فراموشی. از جهاد هم که اصلا نباید صحبت کرد. این تصویری است که من کم و بیش از همه مسلمانهای جهان دارم.
در این میان ایرانی ها دیگر شاهکارند. باز گلی به جمال عربها و ترکها. دست کم ظاهر را حفظ می کنند. بسیاری از ایرانیهایی که در خارج از کشور با آنها آشنا شده ام مشروب می خورند، جستن گوشت حلال را مسخره می کنند و گاهی گوشت خوک را هم به فهرست مباحات اضافه کرده اند. جرأت بیان دین خود را ندارند ( البته اگر داشته باشند). با این حال اگر از آنها بپرسی چه دینی دارند می گویند مسلمانیم. وقتی اعتراض کنی که پس چرا از الکل و گوشت خوک پرهیز نداری با قیافه حق به جانب می گویند که چون روشنفکریم!
این جماعت نه تنها مسلمان نیستند بلکه از نظر من دیگر حتی ایرانی هم نیستند. ممکن است نوروز را جشن بگیرند و پز کوروش و داریوش و تخت جمشید را همه جا بدهند و چماقش را تو سر مردم از همه جا بی خبر دنیا بکوبند ولی اینها نشانه های ایرانی بودن نیست. حقارتهای خود را پشت این داستانها پنهان می کنند. ایرانی نیستند چون جهان بینی غربی دارند، چون پیوندی با فرهنگ و گدشته خود ندارند و مهمتر از همه دلشان با ایران نیست. دنبال اینکه برای ایران زحمتی بکشند و خدمتی کنند نیستند. دنبال زندگی مرفه هستند. اگر در ایران فراهم شد چه بهتر وگرنه ایران برایشان به راحتی قابل معامله است. با چند سال اقامت در خارج وانمود می کنند که فارسی گفتن برایشان سخت شده و در به در دنبال تابعیت و اوراق هویت جدید و ... هستند.
به اعتباری هم مسلمانها در حال انقراضند و هم ایرانیها( به معنی میهن پرست).اشتراک مسلمانان و ایرانیها یا ایرانیهای مسلمان هم احتمالا تاکنون منقرض شده است. به نظر من باید حالا که نمی توان ایرانی مسلمان پیدا کرد، تلاش کرد ایرانیانی اخلاق گرا، با وجدان و درستکار دست کم در حد جوامع سکولار تربیت کنیم. ایرانیهایی که اگر دیندار نیستند لااقل بتوانند آزاده باشند.
